Wat is de impact van het Omnibus-initiatief op de CSRD?
Op 26 februari 2025 heeft de Europese Commissie de eerste maatregelen van het geheten ‘Omnibus Simplification Package’ gepubliceerd. Met dit pakket maatregelen wil de commissie onder meer de EU-CSRD-regels vereenvoudigen, het concurrentievermogen stimuleren en extra investeringscapaciteit vrijmaken. De wijzigingen zoals voorgesteld in het draft Omnibus pakket hebben onder andere betrekking op de CSRD, de CSDDD, de EU Taxonomy en de CBAM. Graag leggen we je uit wat de impact is van het Omnibus-initiatief op de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).
Wat is Omnibus CSRD?
Het Omnibus-initiatief van de Europese Commissie bundelt en vereenvoudigt bestaande duurzaamheidsrichtlijnen, zoals de CSRD, CSDDD en de EU Taxonomie.
Doel van het Omnibus-initiatief voor Europa: minder gedoe, meer duidelijkheid en efficiëntere rapportage
De Europese wetgeving levert administratieve lasten op voor het bedrijfsleven. Op 9 september 2024 verscheen het Draghi-rapport waarin de voormalig premier van Italië en voormalig voorzitter van de Europese Bank concluderen dat de concurrentiepositie van de Europese Unie kan worden verstevigd door Europese wetgeving te simplificeren. Het Omnibus-initiatief moet hier een flinke bijdrage aan leveren. Deze eerste Omnibus-pakketten bundelen concrete voorstellen om de regels rondom duurzame financiering, due diligence, de EU-taxonomie, CO2-grensaanpassingen en Europese investeringen aanzienlijk te vereenvoudigen. Ook de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) wordt hierdoor geraakt.
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, zegt over het Omnibus-pakket: “Vereenvoudiging beloofd, vereenvoudiging geleverd! We presenteren ons eerste voorstel voor verregaande vereenvoudiging. Bedrijven in de EU zullen profiteren van gestroomlijnde regels voor rapportage over duurzame financiering, due diligence op het gebied van duurzaamheid en taxonomie. Dit zal het leven voor onze bedrijven gemakkelijker maken en er tegelijkertijd voor zorgen dat we stevig op koers blijven om onze doelstellingen op het gebied van het koolstofarm maken van de economie te halen. En er is nog meer vereenvoudiging op komst.”
Wat houdt de CSRD ook alweer in?
In november 2022 nam de Europese Unie de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) aan als uitbreiding van de Non-Financial Reporting Directive (NFRD). In deze richtlijn staat dat vanaf 2024 steeds meer bedrijven verplicht worden te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. De CSRD-richtlijn vereist van grote bedrijven dat ze rapporteren over zaken als CO2-uitstoot en het sociaal kapitaal, maar ook over de impact die je als bedrijf hebt op biodiversiteit en mensenrechtenschendingen in de keten. De CSRD-richtlijn staat centraal in de Green Deal van de Europese Unie en moet zorgen voor meer transparantie over en betere kwaliteit van duurzaamheidsinformatie. Lees hier meer over in deze blog.
Hoe de Omnibus voor de EU de CSRD-regelgeving beïnvloedt
De grootste wijziging op het gebied van de CSRD die de Europese Commissie voorstelt met het Omnibus-pakket is de inperking van het toepassingsgebied. De EU wil dat de CSRD vooral van toepassing wordt op de grootste bedrijven. Het idee is dat de grootste bedrijven waarschijnlijk de grootste gevolgen voor mens en milieu hebben. De rapportageverplichtingen moet komen te gelden voor ondernemingen die meer dan 1000 werknemers hebben (nu is die grens 250 werknemers) én daarnaast een omzet hebben van meer dan 50 miljoen euro óf een balanstotaal hebben van meer dan 25 miljoen euro. Concreet betekent dit dat zo’n 80% van de bedrijven voor nu uit het toepassingsgebied van de CSRD gehaald zullen worden.
Betekent Omnibus uitstel en afstel?
Voor de bedrijven die momenteel onder het toepassingsgebied van de CSRD vallen en die vanaf 2026 of 2027 verslag moeten uitbrengen, stelt de Europese Commissie in het Omnibus-pakket een uitstel van twee jaar (tot 2028) voor zodat zij geen rapportages doen die later overbodig blijken als de wet veranderd is. Voor deze bedrijven maakt dat deze tijd wat onzeker omdat niet zeker is of zij echt ontheven worden van de rapportageverplichting. Deze bedrijven doen er daarom goed aan toch zoveel mogelijk klaar te zijn voor de CSRD rapportage. Daarbij kan de juiste CSRD-software helpen.
Bescherming van kleinere bedrijven tegen overvraging door ketenpartners
Alle ondernemingen met minder dan 1000 medewerkers vallen momenteel buiten het toepassingsgebied van de richtlijn. In de praktijk worden veel van deze bedrijven echter onderworpen aan duurzaamheidsinformatieverzoeken wanneer ze deel uitmaken van de waardeketen van grotere bedrijven of van financiële instellingen, zoals banken, die wel onder het toepassingsgebied van de richtlijn vallen.
Omnibus wil “trickle-down”-effect aanpakken
Het Omnibus-pakket met betrekking tot de CSRD zal dit “trickle-down”-effect aanpakken door te voorkomen dat alle bedrijven die buiten het toepassingsgebied vallen, aan buitensporige rapportageverzoeken worden onderworpen. De Commissie zal een vrijwillige norm vaststellen voor alle ondernemingen die buiten het toepassingsgebied vallen. Grotere bedrijven mogen geen informatie vragen die verder gaat dan de informatie die in de vrijwillige VSME-norm is vastgesteld.
CSRD en de taxonomierapportage
Het Omnibuspakket voor Europa omvat ook wijzigingen van de CSRD met betrekking tot taxonomierapportage in afwijking van artikel 8 van de Taxonomieverordening. De Europese Commissie stelt voor om bedrijven die binnen de reikwijdte van het CSRD vallen te ontslaan van de rapportageverplichtingen in het kader van de EU Taxonomy. Het nieuwe Omnibus-voorstel biedt bedrijven die onder het toekomstige toepassingsgebied van de CSRD vallen (grote bedrijven met meer dan 1.000 werknemers) met een netto-omzet tot 450 miljoen de mogelijkheid om vrijwillig te rapporteren over de EU-Taxonomie. Zo kunnen bedrijven die al stappen zetten op het gebied van duurzaamheid, hun inspanningen laten zien en erkenning krijgen, zonder direct aan alle verplichtingen te hoeven voldoen. Bovendien werkt de Europese Commissie aan duidelijke richtlijnen, zodat rapportages transparant en vergelijkbaar zijn.
Wat is de opbrengst van de Omnibus CSRD plannen?
De Europese Commissie hoopt met deze Omnibus voorstellen forse kostenbesparingen te realiseren voor bedrijven. De totale jaarlijkse kostenbesparingen van de wijzigingen van de werkingssfeer van de CSRD en toekomstige wijzigingen van het ESRS zouden ongeveer 4,4 miljard euro kunnen bedragen. Dit bestaat uit een jaarlijkse kostenbesparing van 0,8 miljard euro als gevolg van het beperktere toepassingsgebied van de Taxonomy-rapportage. Bovenop deze terugkerende besparingen komen de eenmalige kostenbesparingen in verband met het opzetten van de rapportage- en assurance-processen die vermeden zouden worden voor vrijgestelde bedrijven, die ongeveer 1,6 miljard euro bedragen in verband met het CSRD/ESRS en 0,9 miljard euro voor de Taxonomy.
Wanneer gaan deze Omnibus maatregelen op de CSRD in?
Met de Omnibus maatregelen moet wetgeving aangepast worden. Dat kan de Europese Commissie niet zelf. Daarom worden de wetgevingsvoorstellen nu aan het Europees Parlement en de Raad voorgelegd. De wijzigingen met betrekking tot de CSRD, de CSDDD en de CBAM zullen in werking treden zodra de medewetgevers overeenstemming hebben bereikt over de voorstellen en na publicatie in het Publicatieblad van de EU. Vervolgens zullen de lidstaten de nieuwe wet binnen 12 maanden moeten implementeren naar lokale wetgeving. De Europese Commissie heeft de medewetgevers opgeroepen dit Omnibuspakket met voorrang te behandelen.
Rapportage over duurzaamheid zal blijven bestaan
Met dit Omnibus voorstel is het momenteel dus voor een groot aantal bedrijven onzeker of ze straks onder de reikwijdte van de CSRD komen te vallen. Tegelijkertijd zien we dat rapportage over duurzaamheid niet meer weg te denken is in de internationale handel. Mochten bedrijven besluiten niet conform de regels te rapporteren, zou dit problemen in de gehele keten, waar zij onderdeel van zijn, kunnen opleveren. Voor multinationals die in meerdere lidstaten actief zijn, kan het ook voor problemen zorgen als zij besluiten niet te rapporteren.
Kortom, kun je door nu de juiste voorbereidingen te treffen, zorgen dat je later geen grove inhaalslag hoeft te maken om sancties te voorkomen. Bovendien werk je aan je onderscheidend vermogen door aantoonbaar te maken wat je bedrijf nu al doet als het gaat om duurzaamheidsinitiatieven. Dit betekent dat je als bedrijf onderscheid kunt maken op het gebied van duurzaamheid door bij het selecteren en beheren van bedrijfsactiviteiten rekening te houden met factoren als energieverbruik, klimaatimpact, de beschikbaarheid van grondstoffen, gezondheid en veiligheid van mensen en een goed ondernemingsbestuur. Door deze elementen integraal mee te nemen in je bedrijfsvoering, laat je zien dat je niet alleen economisch gedreven bent, maar ook bewust omgaat met je mensen en maatschappelijke en milieutechnische uitdagingen
Dus: wat moet ik in het kader van Omnibus als bedrijf of ondernemer doen?
Het Omnibus-voorstel verandert niets aan het waarom van duurzaamheidsrapportage, maar wel aan wie eraan moet voldoen. Dit biedt bedrijven een kans om niet alleen aan de regelgeving te voldoen, maar juist ook om duurzaamheid aantoonbaar te maken en impact te creëren. In het huidige CSRD-voorstel geldt de rapportageplicht voor ondernemingen die geconsolideerd aan minimaal twee van de drie criteria voldoen: meer dan 50 miljoen omzet, 25 miljoen balanstotaal en/of 250 medewerkers.. Voor bedrijven die buiten deze nieuwe scope vallen, betekent dit niet dat duurzaamheid minder relevant is. Zij kunnen nog steeds bevraagd worden over specifieke onderwerpen, zoals uitgewerkt in de VSME-richtlijnen van de EFRAG. Deze richtlijnen worden binnenkort als wetsvoorstel door de Europese Commissie voorgesteld. Wij zien dit moment als een uitgelezen kans voor bedrijven om verder te kijken dan verplichtingen en duurzaamheid strategisch te verankeren. Door proactief te handelen, voldoe je niet alleen aan toekomstige eisen, maar creëer en maak je een positieve impact.
Zo helpt Stainable jou
Stainable is het eerste Legal & Automated Compliance platform dat zich helemaal richt op de vertaalslag van de Europese wetgeving op het gebied van ESG. Wij maken complexe (Europese) wet- en regelgeving met betrekking tot duurzaamheid toegankelijk. Door inzet van onze slimme technologie vertalen wij wetgeving naar een invuloefening die iedereen begrijpt. Wij helpen jou om bij te dragen aan een duurzamere wereld en te voldoen aan de rapportage vereisten (SFDR, CSRD, EU Taxonomy Dupa 2.0). Simply Comply!
Meer weten over Omnibus, CSRD en SFDR?
Wil je meer weten over Omnibus, CSRD, SFDR en hoe je je duurzaamheidsambities zelf op een makkelijke manier zichtbaar kan maken? Neem dan contact met ons op, wij zijn je heel graag van dienst!
Contact opnemen
